XÁC ĐỊNH BIỆN PHÁP TU TỪ VÀ NÊU TÁC DỤNG
Bạn vẫn xem phiên bản rút gọn của tài liệu. Xem và download ngay bản đầy đủ của tư liệu tại trên đây (131.44 KB, 4 trang )
Bạn đang xem: Xác định biện pháp tu từ và nêu tác dụng
nhấn diện với nêu tác dụng (hiệu quả nghệ thuật)các hình thức, phương tiện đi lại ngôn ngữ1. Các biện pháp tu từ:- Tu trường đoản cú về ngữ âm: điệp âm, điệp vần, điệp thanh,… (tạo dư âm và nhịp điệu mang đến câu)- Tu tự về từ: so sánh, nhân hóa, ẩn dụ, hoán dụ, nhân hóa, tương phản, đùa chữ, nói giảm, nóitránh, thậm xưng,…- Tu tự về cú pháp: Lặp cú pháp, liệt kê, chêm xen, câu hỏi tu từ, hòn đảo ngữ, đối, yên ổn lặng,…Biện pháp tu từHiệu quả thẩm mỹ (Tác dụng nghệ thuật)So sánhGiúp sự vật, vụ việc được biểu đạt sinh động, rõ ràng tác độngđến trí tưởng tượng, gợi hình dung và cảm xúcẨn dụCách biểu đạt mang tính hàm súc, cô đọng, giá trị biểu đạtcao, gợi những liên quan ý nhị, sâu sắc.Nhân hóaHoán dụĐiệp từ/ngữ/cấu trúcNói giảmThậm xưng (phóng đại)Câu hỏi tu từĐảo ngữĐốiIm lặng (…)Liệt kêLàm cho đối tượng người sử dụng hiện ra sinh động, sát gũi, tất cả tâm trạngvà tất cả hồn hơn.Diễn tả tấp nập nội dung thông báo và gợi phần nhiều liêntưởng ý vị, sâu sắcNhấn mạnh, tô đậm tuyệt vời – đội giá trị biểu cẳm
Làm bớt nhẹ đi ý đau thương, mất mát nhằm mục đích thể hiện sựtrân trọngTô đậm tuyệt hảo về…Bộc lộ cảm xúcNhấn mạnh, gây tuyệt hảo vềTạo sự cân nặng đốiTạo điểm nhấn, gợi sự và lắng đọng cảm xúcDiễn tả chũm thể, toàn điệnVí dụ 1: Chỉ ra phương án tu từ bao gồm được thực hiện trong đoạn thơ sau và nêu tác dụng nghệ thuậtcủa giải pháp tu tự đó:“Của bướm ong này phía trên tuần mon mật;Này đây hoa của đồng nội xanh rì;Này trên đây lá của cành tơ phơ phất;Của yến oanh này trên đây khúc tình si;” (Vội rubi – Xuân Diệu)(Trả lời: - phương án tu từ được thực hiện là phép chập chồng (điệp từ, điệp ngữ, điệp cấu trúc):Của…này đây…/ Này đây… của … hiệu quả nghệ thuật của phép tu từ là nhấn mạnh vấn đề vẻ đẹptươi non, phơi phới, rạo rực, tình tứ của mùa xuân qua vai trung phong hồn khát sống, khát yêu, khát khaogiao cảm mãnh liệt của nhân thứ trữ tình).Ví dụ 2: xác minh biện pháp tu từ đa phần được sử dụng trong loại thơ in đậm cùng nêu hiệu quảnghệ thuật của biện pháp tu tự ấy.“Ngày ngày mặt trời trải qua trên lăngThấy một khía cạnh trời trong lăng khôn cùng đỏ” (Viếng lăng bác hồ chí minh - Viễn Phương)1( Trả lời: giải pháp tu từ bỏ được sử dụng trong loại thơ in đậm là ẩn dụ - phương diện trời (tronglăng) chỉ bác Hồ. Tác dụng: ca tụng công ơn bác Hồ đang soi mặt đường chỉ lối cho cách mạng, manglại cuộc sống thường ngày ấm no niềm hạnh phúc cho nhân dân. Mệnh danh sự to đùng và vong mạng của chưng Hồ trong tâm địa baothế hệ dân tộc bản địa Việt. Giải pháp dùng ẩn dụ làm cho lời thơ hàm súc, long trọng và nhiều sức biểu cảm.)
3.2. Những hình thức, phương tiện ngữ điệu khác:- tự láy, thành ngữ, từ Hán – Việt …- Điển tích điển cố,…Ví dụ 1: Đọc hai câu thơ sau và trả lời các câu hỏi:“Công danh nam tử còn vương vãi nợLuống thẹn tai nghe chuyện Vũ hầu” (Tỏ lòng /Thuật hoài - Phạm Ngũ Lão)Trong nhị câu thơ trên, tác giả đã sử dụng điển tích nào? giải thích ngắn gọn gàng về điển tích ấy.(Trả lời: - Tác già thực hiện điển tích: Vũ hầu. Vũ hầu tức Gia cát Lượng, tín đồ thời Tam Quốc, cónhiều công huân giúp giữ Bị phục sinh nhà Hán, được phong tước đoạt Vũ Lượng hầu (thường call tắt làVũ hầu).Ví dụ 2: “Bà lão cúi đầu nín lặng. Bà lão đọc rồi. Lòng bạn mẹ nghèo nàn ấy còn hiểu rõ biếtbao nhiêu cơ sự, vừa bi đát vừa xót thương mang lại số kiếp người con mình. Chao ôi, fan ta dựng vợgả ck cho con là lúc trong nhà ăn nên làm cho nổi, những ước ao sinh con đẻ mẫu mở phương diện sau này.Còn mình thì... Vào kẽ mắt kèm nhèm của bà rủ xuống hai dòng nước mắt... Hiểu được chúng nócó nuôi nổi nhau sống qua được cơn đói khát này không?”(Trích vợ nhặt - Kim Lân)Chỉ ra hầu như thành ngữ dân gian được áp dụng trong đoạn văn với nêu kết quả nghệ thuật củachúng..(Trả lời: - những thành ngữ dân gian được sử dụng trong đoạn văn: dựng vk gả chồng, sinh conđẻ cái, ăn uống nên làm cho nổi. Hiệu quả nghệ thuật của việc sử dụng các thành ngữ: những thành ngữ dân gianquen ở trong trong lời nạp năng lượng tiếng nói quần chúng được áp dụng một bí quyết sáng tạo, thông qua đó lời nói của ngườikể trộn lẫn với dòng cân nhắc của nhân vật dụng bà cầm cố Tứ; suy nghĩ, xúc cảm của nhân trang bị trở bắt buộc thậtgần gũi, được biểu đạt rất trường đoản cú nhiên; nỗi lòng, trung khu trạng cùa người người mẹ thương nhỏ thật được diễn tảthật chân thực).Ví dụ 3:“Bát ngát sóng kình muôn dặm,Thướt tha đuôi bệnh trĩ một màu.Nước trời: một sắc, phong cảnh: tía thu,Bờ lau san sát, bến lách đìu hiu.”
Hãy nêu chức năng của các từ “bát ngát”, “thướt tha” trong câu hỏi vẽ ra bức tranh sông nướcBạch Đằng giang.( Trả lời: các từ láy “bát ngát” cùng “thướt tha" giàu tính gợi hình có tác dụng vẽ ra bức tranhthiên nhiên sông nước Bạch Đằng thiệt hùng vĩ và thơ mộng)Ví dụ 4: mang đến đoạn văn sau:“Tràn trề cùng bề mặt bàn, va cả vào cành quất Lí cố tình để tiếp giáp vào mâm cỗ cho bàn ăn uống thêmđẹp, thêm sang, là la liệt chén bát đĩa ngồn ngộn các món ăn. Ngoài các món thường nhìn thấy ở cỗ đầu năm nhưgà luộc, giò, chả, nem, măng hầm chân giò, miến làm bếp lòng gà, xúp lơ xào giết thịt bò… - món như thế nào cũngmang vết ấn tài ba của người chế biến hóa – là các món kì cục như con kê quay ướp húng lìu, vịttần phân tử sen, chả chìa, mọc, vây…”(Trích Mùa lá rụng trong vườn cửa – Ma Văn Kháng)2•Đoạn văn áp dụng biện pháp thẩm mỹ và nghệ thuật gì? tính năng của biện pháp thẩm mỹ đó trongđoạn văn?(Trả lời: - trong đoạn văn, người sáng tác có sử dụng biện pháp liệt kê:“…gà luộc, giò, chả, nem, măng hầm chân giò, miến nấu lòng gà, xúp lơ xào thịt bò…”-Tác dụng: biện pháp liệt kê giúp cho nhà văn miêu tả sinh đụng mâm cỗ tết vốn tràn trề,ngồn ngộn các của ngon thứ lạ)Ví dụ 5: Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi:…Còn xa lắm new đến cái thác dưới. Tuy nhiên đã thấy giờ nước réo gần mãi lại, réo khổng lồ mãilên. Giờ đồng hồ nước thác nghe như là oán trách gì, rồi lại như thể van xin, rồi lại như thể khiêu khích,giọng gằn mà lại chế nhạo. Ráng rồi nó rống lên như giờ đồng hồ một ngàn bé trâu mộng sẽ lồng lộn giữarừng vầu, rừng tre nứa nổ lửa, sẽ phá tuông rừng lửa, rừng lửa cùng gầm thét với bọn trâu dacháy bùng bùng. Tới loại thác rồi. Ngoặt khúc sông lượn, thấy sóng bọt bong bóng đã white xoá cả chân trờiđá. Đá ở chỗ này từ nghìn năm vẫn mai phục hết trong tâm sông, hình như mỗi lần bao gồm chiếc thuyền nàoxuất hiện ở quãng ầm ầm mà quạnh hiu này, những lần có dòng nào nhô vào đường ngoặt sông là
một số hòn bèn nhổm cả dậy để vồ đem thuyền. Mặt hòn đá làm sao trông cũng ngỗ ngược, hòn nàocũng nhăn nhúm méo mó hơn hết cái phương diện nước địa điểm này.( Trích Tuỳ bút người lái xe Sông Đà-Nguyễn Tuân). * trong khúc văn trên, Nguyễn Tuân áp dụng nhiều phương án tu trường đoản cú về từ. Xác định biểuhiện các phép tu trường đoản cú đó và nêu tác dụng của vẻ ngoài nghệ thuật này.( Trả lời: trong đoạn văn trên, Nguyễn Tuân sử dụng nhiều giải pháp tu từ bỏ về từ. Đó là :- đối chiếu : thác nghe như là oán thù trách gì, rồi lại như là van xin, rồi lại như là khiêu khích, giọnggằn nhưng mà chế nhạo..- Nhân hoá: oán trách , van xin, khiêu khích, giọng gằn mà chế nhạo.., rống lên , mai phục,nhổm cả dậy ,ngỗ ngược, hòn nào cũng nhăn nhúm sai lệch …- chức năng của hình thức nghệ thuật này là : gợi hình hình ảnh con sông Đà hùng vĩ, dữ dội. Khôngcòn là dòng sông bình thường, Sông Đà như bao gồm linh hồn, đầy trọng tâm địa, nham hiểm. Qua đó, ta thấyđược phong cách nghệ thuật độc đáo và khác biệt của Nguyễn Tuân. )4. Yêu mong nhận diện những phương thức trần thuật- Lời trực tiếp: trần thuật trường đoản cú ngôi đầu tiên do nhân vật tự kể chuyện (Tôi)Ví dụ: "Lão lũ ông chớp nhoáng trở nên hùng hổ, khía cạnh đỏ gay, lão rút trong người ra một chiếcthắt lưng của bộ đội ngụy ngày xưa, có vẻ tựa như các điều cần nói với nhau họ sẽ nói hết, chẳng nóichẳng rằng lão trút cơn giận như lửa cháy bằng cách dùng cái thắt sườn lưng quật tới tấp vào lưngngười bọn bà, lão vừa tiến công vừa thở hồng hộc, nhị hàm răng nghiến ken két, cứ mối hèn quấtxuống lão lại nguyền rủa bằng cái giọng rên rỉ gian khổ : Mày chết đi cho ông nhờ. Chúng màychết hết đi mang lại ông dựa vào !Người lũ bà với 1 vẻ cam chịu đựng đầy nhẫn nhục, không hề kêu một tiếng, không phòng trả,cũng không tìm cách chạy trốn.Tất cả mọi việc xảy đến khiến cho tôi ngạc nhiên đến mức, vào mấy phút đầu, tôi cứ đứng hámồm ra mà lại nhìn. Vắt rồi chẳng biết từ bao giờ, tôi đã bỏ chiếc máy hình ảnh xuống khu đất chạy nhào tới."- Lời kể gián tiếp: è thuật trường đoản cú ngôi thứ cha – người kể chuyện đậy mặt.Ví dụ: "Một fan tù cổ treo gông, chân vướng xiềng, vẫn dậm tô nét chữ bên trên tấm lụatrắng tinh căng phẳng trên miếng ván. Bạn tù viết ngừng một chữ, viên quản lao tù lại gấp khúmnúm chứa những đồng xu tiền kẽm đánh dấu ô chữ đặt lên phiến lụa óng. Và dòng thầy thơ lại tí hon gò, thì3
run run bưng chậu mực. Thay cây viết con, đề kết thúc lạc khoản, ông Huấn Cao thở dài, khổ sở đỡ viênquan lao tù đứng thẳng fan dậy cùng đĩnh đạc bảo:- Ở phía trên lẫn lộn. Ta răn dạy thầy Quản cần thay vùng ở đi. Khu vực này chưa hẳn là địa điểm để treomột bức lụa white trẻo với các nét chữ vuông vắn tươi sáng nó nói lên các cái hoài bão tunghoành của một đời nhỏ người. Thoi mực, thầy cài đặt ở đâu giỏi và thơm quá. Thầy tất cả thấy hương thơm thơm ởchậu mực bốc lên không?...Tôi bảo thực đấy: thầy cai quản nên tìm tới nhà quê nhưng ở đã, thầy hãythoát khỏi mẫu nghề này đi đã, rồi hãy nghĩ mang lại chuyện đùa chữ. Ở đây, nặng nề giữ thiên lương cholành vững cùng rồi cũng đến lem luốc mất mẫu đời lương thiện đi.(Trích Chữ người tử tù- Nguyễn Tuân)-Lời nói nửa trực tiếp: è cổ thuật trường đoản cú ngôi thứ ba – bạn kể chuyện tự giấu mình nhưng lại điểm nhìnvà lời nhắc lại theo giọng điệu của nhân đồ trong tác phẩm.Ví dụ: “Một loạt đạn súng bự văng vẳng dội đến ồn ào trên ngọn cây. Rồi loạt vật dụng hai…Việt ngócdậ. Ví dụ không cần tiếng pháo lễnh lãng của giặc. Đó là những tiếng nổ quen thuộc, gom vàomột chỗ, lớn nhỏ tuổi không đều, chen vào kia là hầu như dây súng nổ vô hồi vô tận. Súng phệ và súng nhỏquyện sát vào nhau như tiếng mõ với tiếng trống đình đánh dậy trời dậy đất hồi Đồng khởi. Đúng súngcủa ta rồi! Việt ý muốn reo lên. Anh Tánh cứng cáp ở đó, đơn vị mình ở đó5. Yêu cầu nhận diện những phép link ( liên kết những câu vào văn bản)Các phép liên kếtĐặc điểm nhận diệnPhép lặp từ ngữLặp lại ngơi nghỉ câu đứng sau những từ ngữ đã bao gồm ở câu trướcPhép cửa hàng (đồng thực hiện ở câu đứng sau những từ ngữ đồng nghĩa/ trái nghĩanghĩa / trái nghĩa)hoặc thuộc trường can dự với từ ngữ đã bao gồm ở câu trướcPhép thếSử dụng sinh sống câu đứng sau những từ ngữ có chức năng thay nỗ lực các
Xem thêm: Lập Bảng So Sánh Đồng Hóa Và Dị Hóa Và Dị Hóa, Lập Bảng So Sánh Đồng Hoá Dị Hoá
từ ngữ đã gồm ở câu trướcPhép nốiSử dụng sống câu sau các từ ngữ bộc lộ quan hệ (nối kết)vớicâu trướcVí dụ: Đọc kỹ đoạn văn sau và khẳng định các phép links được sử dụng:“Trường học tập của chúng ta là trường học của cơ chế dân chủ nhân dân, nhằm mục đích mục đích đàotạo hầu như công dân với cán bộ tốt, những người sở hữu tương lai của nước nhà. Về rất nhiều mặt, trườnghọc của bọn họ phải hơn hẳn trường học tập của thực dân phong kiến.Muốn được như vậy thì thầy giáo, học trò cùng cán bộ phải cố gắng hơn nữa để hiện đại hơnnữa” .(Hồ Chí Minh – Về vấn đề giáo dục)( Trả lời: những phép liên kết được thực hiện là:- Phép lặp: “Trường học của bọn chúng ta”- Phép thế: “Muốn được như thế”… thay thế sửa chữa cho tổng thể nội dung của đoạn trước đó.)4
Xem thêm: Tại Sao Cho Trẻ Nhỏ Tắm Nắng Vào Sáng Sớm, Bài 4 Trang 82 Sách Bài Tập (Sbt) Sinh 11
